5 sty 2022

CIT estoński w Nowym Ładzie

Polski Ład przyniósł kolosalne zmiany w tzw. CIT estońskim, który od tej pory nosi nazwę "ryczałt od przychodów spółek".

Od początku 2022 r. CIT estoński w Polsce przypomina znacznie bardziej swój estoński pierwowzór. Wcześniej, przez liczne wymagania i ograniczenia oraz ryzyka potencjalnych sporów z urzędem skarbowym, niewielu przedsiębiorców decydowało się na tę formę rozliczania podatku CIT.

Niestety nadal aby skorzystać z CIT estońskiego konieczne jest spełnienie kilku warunków (m.in. zatrudnianie 3 osób i nieuzyskiwanie dochodów z określonego katalogu dochodów wyłączających CIT estoński).

Jak działa estoński CIT w Polsce od 2022 r.?

CIT estoński obowiązujący w Polsce od 2022 r. oznacza przede wszystkim brak konieczności bieżącego rozliczania podatku CIT. Podatek jest ustalany dopiero w momencie wypłaty dywidendy w zryczałtowanej formie, bez konieczności rozliczania przychodów, kosztów i amortyzacji. Istotny jest wyłącznie wynik finansowy netto spółki, od którego pobierany jest podatek w wysokości 10% dla małych podatników* i 20% od dużych podatników.

*Od 2022 roku małym podatnikiem jest podatnik, którego przychód ze sprzedaży w poprzednim roku (wraz z należnym podatkiem VAT) nie przekroczył wartość 2 000 000 Euro.

Minimalne obowiązki rachunkowe

Wybierając CIT estoński nie jest konieczne:

prowadzenia rachunkowości podatkowej (konieczne jest prowadzenie rachunkowości bilansowej w celu ustalenia zysku netto spółki ale nie jest konieczne sporządzanie okresowych deklaracji CIT);
ustalania podatkowych kosztów uzyskania przychodów;
obliczania podatkowych odpisów amortyzacyjnych.

Dopóki spółka nie wypłaca zysku netto w formie dywidendy, nie płaci żadnych podatków.

Dzięki tej formie opodatkowania nie tylko obniżamy podatek, ale także zmniejszamy ryzyko sporu z urzędem skarbowym w zakresie prawidłowości prowadzenia rachunkowości podatkowej, klasyfikowania kosztów uzyskania przychodów albo prawidłowości ustalania amortyzacji. Znaczenie ma wyłączenie kwota faktycznie wypłacanego zysku na rzecz wspólnika.

Jak płacić łącznie 20% podatku bez składki zdrowotnej i ZUS?

Spółka:

Na moment wypłaty dywidendy na rzecz wspólnika, spółka płaci podatek CIT według zryczałtowanej stawki: 10% dla małego podatnika lub 20% dla dużego podatnika - od całego wypłacanego ze spółki zysku netto. Z tego względu jest to podatek zryczałtowany - nie funkcjonuje już na poziomie spółki konstrukcja przychodów i kosztów dla obliczania zobowiązania podatkowego.

Wspólnik:

Z kolei od wspólnika pobiera się podatek od dywidendy w wysokości 19%, ale pomniejszony o:

90% kwoty podatku CIT spółki przypadającego na udział wspólnika – w przypadku wypłaty ze spółki będącej małym podatnikiem
70% kwoty podatku CIT spółki przypadającego na udział wspólnika – w przypadku wypłaty ze spółki niebędącej małym podatnikiem.

Oznacza to, że łączne opodatkowanie wspólnika i spółki, która skorzysta z CIT estońskiego wyniesie:

20% dla małego podatnika
26,29% dla dużego podatnika

Co szczególnie ważne w kontekście Polskiego Ładu, w omawianej konstrukcji wspólnik sp. z o.o. nie zapłaci na żadnym etapie składki zdrowotnej ani nie musi odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne do ZUS.

Jakie podmioty mogą korzystać z CIT estońskiego?

Estońskie zasady opodatkowania CIT mogą stosować: spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne i proste spółki akcyjne - jeżeli spełnią wymienione niżej warunki.

Kto nie może skorzystać z CIT estońskiego?

Z CIT estońskiego nie mogą niestety skorzystać podmioty, które zajmują się przykładowo stricte inwestowaniem, zarządzaniem holdingiem albo stanowią ekwiwalent jednoosobowej działalności gospodarczej freelancera.

Z możliwości rozliczania się w postaci CIT estońskiego są bowiem wyłączone firmy, które:

więcej niż 50% przychodów uzyskują ze źródeł pasywnych: z wierzytelności, odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, poręczeń, gwarancji, praw autorskich, praw własności przemysłowej oraz ze zbycia instrumentów finansowych a także z transakcji z podmiotami powiązanymi;
zatrudniają mniej niż 3 osoby na umowę o pracę przez min. 300 dni w roku;
posiadają udziały lub akcje w kapitale innej spółki, tytuły uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania lub ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną.

Wyżej wymienione warunki uniemożliwiają inwestorom korzystanie w Polsce z podatku estońskiego w taki sposób, jak ma to miejsce w Estonii, gdzie nawet indywidualny inwestor obracający akcjami na giełdzie może cieszyć się z rozwiązań prawdziwego "CIT estońskiego".

Z CIT estońskiego w Polsce nie skorzystają także freelancerzy (programiści, graficy), którzy z reguły nikogo nie zatrudniają na stałe na umowy o pracę.

Dla inwestorów indywidualnych oraz dla spółek zarządzających holdingami dobrym rozwiązaniem może być rejestracja spółki w Estonii - gdzie nie ma zakazu czerpania dochodów z obrotu akcjami i innymi aktywami finansowymi dla spółek korzystających z "podatku estońskiego". Konieczna będzie wówczas również faktyczna zmiana rezydencji podatkowej beneficjenta rzeczywistego aby nie narazić się na regulacje dotyczące Zagranicznych Spółek Kontrolowanych (CFC)

Dla programistów mieszkających w Polsce dobrym rozwiązaniem w ramach Polskiego Ładu jest skorzystanie z ulgi IP Box. Jeśli jako programista zamierzasz pracować z dowolnego miejsca na Ziemi jako digital nomad, warto zadbać o odpowiednie udokumentowanie rezydencji podatkowej oraz o odpowiedni wybór kraju prowadzenia działalności gospodarczej (co nie musi być tożsame).